Style Kung Fu – twarde, miękko-twarde i miękkie – Szkoła Kung Fu, Tai Chi i Qigong

Ostatnia aktualizacja 6 listopada, 2020

Chińskie style sztuk walki można rozróżniać po sposobie w jaki manifestują Jin (bojową moc); dzielimy je na style twarde, miękkie i twardo-miękkie. Ogólnie mówiąc style twarde wykorzystują w większym stopniu siłę mięśni. W tych stylach Qi doprowadza się do mięśni lub wytwarza w określonym obszarze, po czym napina się mięśnie aby uwięziona w nich Qi doenergetyzowała je do poziomu maksymalnej sprawności.

Style twarde Kung Fu

Aby osiągnąć ten cel, prowadząc Qi do mięśni wstrzymujemy na pewien czas oddech, chcąc „uwięzić” Qi w mięśniach. Siła mięśni jest następnie wykorzystywana do ataku lub obrony. Tego rodzaju manifestacja Jin przypomina wykorzystanie kija do zadania ciosu. Początkującemu łatwo jest zamanifestować twardy Jin. Kiedy taka siła zostanie użyta przeciwko ciału przeciwnika natychmiast pojawiają się obrażenia zewnętrzne. Typowym przykładem stylu twardego jest styl Pazurów Tygrysa, który naśladuje wykorzystanie w walce przez tygrysa siły jego potężnych mięśni. Z uwagi na zwiększone napięcie mięśni i ścięgien dla ochrony więzadeł stawów manifestacja twardego Jin rzadko powoduje powstawanie kontuzji. Ogólnie biorąc style zewnętrzne są najczęściej stylami twardymi.

Style twardo-miękkie Kung Fu

Druga kategoria to szkoły kung fu reprezentujące style twardo-miękkie. W stylach tych mięśnie i ścięgna pozostają rozluźnione a ruchy są miękkie, aby Qi mogła swobodnie przepłynąć z Dolnego Dan Tian do kończyn. Tuż przed tym jak atakujący cios dociera do ciała przeciwnika mięśnie i ścięgna zostają napięte. Tego rodzaju siła jest najpierw miękka a potem twarda. Zgodnie z moim doświadczeniem przypomina to uderzenie wiązką bambusa. Kiedy taka twardo-miękka siła trafia w ciało przeciwnika może spowodować powstanie urazów zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych. Miękkość na początku techniki jest niezbędna, aby Qi mogła swobodnie przepłynąć z Dolnego Dan Tian do kończyn, natomiast powodem napięcia mięśni i ścięgien na końcu techniki jest ochrona przed naciągnięciem i zerwaniem więzadeł w stawach. Daje to również atakującemu solidne zabezpieczenie fizyczne, gdyż w przypadku zastosowania danej techniki z odpowiednią szybkością i precyzją wygenerowana energia może odbić się od ciała przeciwnika. Do typowych stylów twardo-miękkich należą Biały Żuraw i Wąż.

Style miękkie Kung Fu

Wreszcie trzecia kategoria, czyli style walki – miękkie. W tym przypadku mięśnie i ścięgna są rozluźnione na ile tylko się da, aby umożliwić przepływ Qi z Dolnego Dan Tian do kończyn w celu zadania ciosu. Jednakże tuż przed kontaktem z ciałem przeciwnika ciało fizyczne wciąż pozostaje rozluźnione. W celu ochrony więzadeł w łokciach i barkach przed naciągnięciem i zerwaniem tuż przed tym, jak kończyna wyciąga się na maksymalną odległość zostaje błyskawicznie cofnięta. Dzięki takiemu cofnięciu mięśnie i ścięgna napinają się na chwilę chroniąc więzadła po czym natychmiast zostają rozluźnione. Takie działania przypominają strzelanie z bata. Aczkolwiek ciało fizyczne jest rozluźnione, wygenerowana w ten sposób siła czyni największe szkody i przenika najdalej w głąb ciała. Może przy tym dojść do powstania urazów wewnętrznych lub uszkodzenia poszczególnych narządów. Naturalnie, tego typu manifestacja Jin jest niebezpieczna dla początkujących. Przyczyną głębokiej penetracji jest „smagający” ruch, który przypomina strzał z bata. Z teoretycznego punktu widzenia, kiedy uderzasz batem naprzód z prędkością v, a następnie cofasz go gwałtownie w tył również z prędkością v, w punkcie zwrotnym prędkość z jaką bat uderza w cel wynosi 2v (rys. 1-4). Widać z tego, że prędkość z jaką „strzelamy z bata” stanowi klucz dla siły penetrującej. Przywodzi to na myśl technologię stosowaną w latach 70-tych w chirurgii, polegającą na wykorzystaniu przy rozcinaniu ciała strumienia wody, wyrzucanej z dyszy pod wysokim ciśnieniem. Do typowych stylów miękkich zaliczamy Tai Chi Chuan (Taijiquan) oraz Liu He Ba Fa.

W tym miejscu warto porównać ze sobą style walki wewnętrzne, czyli miękkie oraz zewnętrzne, czyli twarde. Spójrzmy na rysunek powyżej. Ciemniejsze pole przedstawia stopień wykorzystania siły mięśni, natomiast jaśniejsze pole przedstawia Qi, którą trzeba rozbudować. Z tego rysunku jasno wynika, że style, które kładą przede wszystkim nacisk na siłę mięśni, względnie wykorzystują lokalną Qi do naenergetyzowania mięśni lokują się raczej po lewej stronie, podczas gdy style używające siłę fizyczną w mniejszym stopniu znajdują się po stronie prawej. Oczywiście im dalej na prawo umiejscawiany jest styl, tym bardziej miękkie i zrelaksowane powinno być ciało fizyczne, i tym większej koncentracji umysłu potrzeba, aby rozbudować Qi i poprowadzić ją do kończyn.