Ostatnia aktualizacja 6 listopada, 2020
Dan Tian tłumaczy się dosłownie jako „Pole Eliksiru”. W społeczności praktyków chińskiego Qigong trzy miejsca uważane są za Dan Tian. Pierwsze zwane jest „Xia Dan Tian” (Dolny Dan Tian). W medycynie chińskiej nosi on nazwę Qihai, co oznacza „Ocean Qi”. Znajduje się ok. 1-1,5 cala poniżej pępka, na głębokości 1-2 cala w zależności od konkretnej osoby. Zarówno w kręgach medycznych jak i w społeczności Qigong Dolny Dan Tian uważany jest za źródło ludzkiej energii. Jest on siedzibą Pierwotnej Qi (Yuan Qi) przekształconej z Pierwotnej Esencji (Yuan Jing).
System kanałów Qi w ludzkim ciele
W ludzkim ciele mamy dwanaście kanałów Qi, które przypominają rzeki Qi. Zapewniają one krążenie Qi w całym ciele, łącząc organy wewnętrzne z kończynami. Obok tych 12 rzek Qi mamy osiem „nadzwyczajnych naczyń Qi”. Stanowią one rezerwuary Qi, regulując przepływ energii w rzekach (12 kanałach). Aby zachować zdrowie, zbiorniki Qi muszą być pełne, a przepływ Qi gładki, bez zastojów (patrz: szczegółowy opis krążenia ludzkiej Qi w części 3).
Wśród ośmiu naczyń wyróżnić należy Naczynie Poczęcia (Ren Mai), które jest Yin, oraz Naczynie Zarządzające (Du Mai), będące Yang. Znajdują się one na linii przebiegającej przez środek tułowia z przodu i z tyłu, oraz odpowiednio – głowy. Nakładają się na siebie tworząc zamkniętą pętlę wokół ciała (Rys. 3-1). Qi w tych dwóch naczyniach musi być pełna i krążyć gładko, aby wyregulować przepływ Qi we wszystkich dwunastu kanałach. O dowolnie wybranej porze dnia przepływ Qi w pewnym fragmencie układu jest silniejszy niż w pozostałych. Ten fragment nazywamy „Zi Wu Liu Zhu”, co oznacza „główny przepływ – o północy i w południe”, dzięki niemu Qi płynie w tych dwóch naczyniach. Qi zachowuje się jak woda. Jeśli nie ma różnicy potencjałów, Qi zatrzyma się i ulegnie zastojowi, przez co może rozwinąć się choroba. W normalnych warunkach Qi okrąża te dwa naczynia raz na dobę.

Rozwijanie Qi poprzez ćwiczenia oddychania brzusznego
Praktycy chińskiego Qigong wierzą, że Qi musi być pełna i krążyć z dużą siłą w tych naczyniach, gdyż wówczas będą one w stanie skutecznie zarządzać całym ciałem. Uważa się również, że jako dzieci poruszaliśmy brzuchem w trakcie oddychania, co utrzymywało te naczynia w czystości. Lecz w miarę upływu czasu stopniowo odwykamy od brzusznego oddychania, naczynia zostają zablokowane a krążenie Qi ulega osłabieniu. Najistotniejsza jest tutaj blokada w punkcie Huiyin (Co-1) (patrz rysunek poniżej). Wykonaj następujący eksperyment. Naciśnij mocno jednym palcem punkt Huiyin. Zobaczysz, że punkt ten porusza się w górę i w dół w sposób zsynchronizowany z wycofującymi i rozszerzającymi ruchami brzucha. Wspomniane ruchy krocza zachowują punkt Huiyin w stanie niezablokowanym jeżeli chodzi o przepływ Qi. Z tej przyczyny, ćwiczenia wykorzystujące ruchy brzucha nazywamy „Fan Tong” (powrót do dzieciństwa).

Ćwiczenia brzuszne nie tylko otwierają kanały Qi, lecz również pobierają Pierwotną Qi z jej siedziby w Dolnym Dan Tian i łączą ją z Pourodzeniową Qi. Pierwotna Qi uważana jest za pierwotne źródło ludzkiej energii. Ćwiczenia, w trakcie których wykonuje się wycofujące i rozszerzające ruchy brzucha nazywamy „Qi Huo”, co oznacza „wzniecanie ognia”. Wskazuje to na sposób w jaki daoiści rozbudowywali energię Qi w ciele. Uważają oni Dan Tian za piec, w którym mogą destylować i oczyszczać eliksir (Qi) w celu osiągnięcia długowieczności.
Drugim z trzech miejsc określanych mianem Dan Tian jest Środkowy Dan Tian (Zhong Dan Tian). Znajduje się on w splocie słonecznym. Środkowy Dan Tian uważa się za ośrodek, w którym wytwarzana i magazynowana jest Pourodzeniowa Qi. Pourodzeniowa Qi jest energią, która została przekształcona z Jing (esencji) pochodzącej z pożywienia i powietrza. Pourodzeniowa Qi jest zatem zdeterminowana rodzajem i jakością pożywienia oraz powietrza, którym oddychamy. Na stan Pourodzeniowej Qi wpływa nastrój, to czy jesteśmy wyspani, zmęczeni, poirytowani, zdenerwowani, smutni itd.
Przekształcanie Esencji Jing w energię Qi
W kręgach związanych z medycyną chińską panuje przekonanie, że płuca i serce to miejsca, gdzie Jing powietrza zostaje przekształcona w Qi. Z kolei żołądek i układ trawienny są ośrodkiem, w którym Jing z pożywienia zostaje wchłonięta, a następnie przekształcona w Qi. Ta Qi ma swoją siedzibę w Środkowym Dan Tian, po czym Naczyniem Poczęcia oraz Naczyniem Zarządzającym rozchodzi się po całym ciele. Przekształcanie pożywienia i powietrza w Qi przypomina rozpalania drewna z zamiarem uzyskania ciepła. Dlatego też obszar płuc zwany jest Górnym Ogrzewaczem (Shang Jiao), żołądek to Środkowy Ogrzewacz (Zhong Jiao), natomiast podbrzusze nosi nazwę Dolnego Ogrzewacza (Xia Jiao). Wszystkie trzy łączy się wspólnym określeniem „Potrójny Ogrzewacz” (Sanjiao).
Z powyższej dyskusji można wysnuć następujący wniosek: Górny Ogrzewacz ma do czynienia z powietrzną Qi, podczas gdy Środkowy i Dolny Ogrzewacz zajmują się Qi pochodzącą z pożywienia. Dolny Ogrzewacz, obok oddzielania czystych składników od zanieczyszczeń i usuwania odpadków przetwarza Qi z Dolnego Dan Tian. Jeśli spożyjemy nadmierną ilość dodatnich potraw (Yang), np. orzeszków ziemnych lub nasion sezamu, nadmiar Qi spowoduje uczucie gorąca. Nazywamy to „Shang Huo”, co po prostu oznacza, że ciało płonie. Jeżeli jesteśmy niewyspani, ciało także przechodzi w stan „płonący”. Gdy Pourodzeniowa Qi jest zbyt dodatnia, mówimy „Huo Qi”, czyli „ognista Qi”
Zbyt dodatnia Pourodzeniowa Qi skierowana do poszczególnych organów powoduje, że stają się one nadmiernie dodatnie i szybciej ulegają degeneracji. Gdy Pourodzeniowa Qi jest zbyt słaba, np. na skutek głodu, wtedy niedostateczna jej ilość dociera do organów naszego ciała, co w konsekwencji prowadzi do stopniowego zaburzenia stanu równowagi, aż do wystąpienia symptomów choroby. Większość ludzi przejada się, toteż ich Pourodzeniowa Qi jest zbyt pozytywna. Dlatego też o Pourodzeniowej Qi zwykle mówi się Ognista Qi. Istnieje praktyka Qigong, podczas której prowadzi się Wodną Qi (Przedurodzeniową Qi) z Dolnego Dan Tian w górę, aby zmieszać ją z Ognistą Qi (Pourodzeniową Qi) ze Środkowego Dan Tian w celu ochłodzenia Ognistej Qi.
Trzeci Dan Tian znajduje się na czole i zwany jest Górnym Dan Tian (Shang Dan Tian). Mózg wykorzystuje mnóstwo energii (Qi) do myślenia. Energia ta dostarczana jest naczyniem zwanym Chong Mai (Naczynie Wznoszące), które biegnie wzdłuż rdzenia kręgowego aż do mózgu. Duch ma swoją siedzibę w Górnym Dan Tian i jeśli zostanie obficie zaopatrzony w Qi, zostaje „uniesiony”, lub naenergetyzowany. Kiedy Qi przestaje pożywiać mózg i ducha, tracimy swoje mentalne centrum, wydawane osądy stają się mylne, popadamy w depresję i psychiczne niezrównoważenie. Jak widać z powyższej dyskusji, wszystkie miejsca Dan Tian znajdują się na drodze, którą przebiega Naczynie Poczęcia. Naczynie Poczęcia i Naczynie Zarządzające stanowią najważniejszy rezerwuar Qi w ciele i sprawą niezmiernej wagi jest to, aby były one obficie wypełnione Qi.

Tekst pochodzi z książki Korzeń Chińskiego Qigong – sekrety zdrowia, długowieczności i oświecenia, Dr Yang Jwing-Ming – dostępna w sklepie internetowym Wydawnictwa YMAA.
Polecane dla Ciebie
Różnice pomiędzy buddyjskim i daoistycznym Qigong
Chcąc pomóc w głębszym zrozumieniu buddyjskiego i daoistycznego Qigong podamy teraz i krótko omówimy zasadnicze różnice pomiędzy tymi…
Czym jest Qi?
Qi jest energią lub naturalną siłą wypełniającą Wszechświat. Mówi się o jej trzech podstawowych rodzajach. Niebo (Wszechświat) posiada…
Qigong dla zdrowia i leczenia
Qigong początkowo był rozwijany przez Chińczyków jako środek zapewniający dobre…
Nei Wai Kung Fu – Shii Soei Qigong
Shii znaczy myć, Soei znaczy szpik kostny. Wynika z tego, że Shii Soei Qigong jest treningiem specjalizującym się…
Historia Qigong – Osiem Kawałków Brokatu
Osiem Kawałków Brokatu zostało opracowanych przez marszałka Yue Fei celem poprawy zdrowia jego żołnierzy. Jak wieść niesie, początkowo…
Co to jest Qigong (Chi Kung)?
Qigong – inaczej Chi Kung, jest nauką/metodą, która uczy jak zachować zdrowie i długowieczność poprzez trening wewnętrznej energii…