Kung Fu w Polsce

Ostatnia aktualizacja 20 października, 2020

We wczesnych latach 70-ych w Polsce było tylko kilka dobrze znanych wschodnich sztuk walki. Spośród nich najbardziej znane i cieszące się coraz większą popularnością były 2 japońskie sztuki walki – karate oraz judo. Inne, jak na przykład chińskie Kung Fu, były praktycznie nieznane. Było to spowodowane tym, że filmy Kung Fu, które tak bardzo spopularyzowały chińskie sztuki walki na Zachodzie były w Polsce niedostępne.

W drugiej połowie lat 70-ych niektórzy z polskich instruktorów karate oraz innych stylów samoobrony zainteresowali się korzeniami swoich stylów. Kilku z nich skierowało swoje poszukiwania w stronę chińskich sztuk walki. Poszukiwania zaowocowały powstaniem kilku szkół nauczających sztuki walki przypominających Kung Fu. Style te nazwałem przypominającymi Kung Fu, ponieważ wszyscy instruktorzy uczyli ich, znając je tylko z książek, nie posiadając żadnych bezpośrednich wskazówek od wykwalifikowanego instruktora.

Pierwsze szkoły Kung Fu, ich siedziby oraz nazwy stylów tam nauczanych oraz nazwiska instruktorów:

  • Kraków: Chow Gar (Grzegorz Ciembroniewicz, Ryszard Piwowoński). Obaj instruktorzy byli uczniami Montreal’s Wu Do Kan.
  • Pszczyna: Samoobrona oparta na wielu stylach walki a zwłaszcza na Kung Fu. Prowadzący: bracia Józef i Jan Brudni.
  • Tychy: Modliszka (Tadeusz Gacki)
  • Warszawa: Wing Tsun (Janusz Szymankiewicz i Marek Stefaniak); Wu Shu – prowadzący: Andrzej Braksal, Nam, Krzysztof Łoziński.
  • Gdańsk: Hai Lung Pai (Romuald Józefowicz).

Do końca drugiej połowy lat 70-ych każda z tych szkół działała niezależnie od siebie. Zdając sobie sprawę z tego, iż takie odseparowanie nie przyczyni się do popularyzacji chińskich sztuk walki, instruktorzy spotkali się w 1983 roku w Warszawie, aby powołać komisję, która zapewniłaby współpracę w zakresie promocji chińskich sztuka walki. Podczas tego spotkania odbył się również pierwsza publiczny pokaz Kung Fu / Wu Shu. Zebranie zaowocowało powstaniem Komisji Kung Fu / Wu Shu przy Zarządzie Głównym TKKF, na czele której stanęli Janusz Szymankiewicz i Tadeusz Gacki.

Głównym celem tej organizacji było poprawienie kooperacji pomiędzy szkołami oraz podniesienie poziomu nauczania i uczenia się. Cel ten był realizowany za pomocą organizowanych w różnych polskich centrach Kung Fu warsztatów i seminariów. Mimo tych starań, oczywistym było, że niezbędna będzie pomoc wykwalifikowanych osób z zagranicy. Członkowie Komisji zwrócili się z prośbą o pomoc do Chińskiej Federacji Wu Shu, która zgodziła się udzielić pomocy. Ponadto instruktorzy starali się nawiązać na własną rękę kontakty z różnymi mistrzami, którzy ofiarowaliby swoją pomoc. I tak na początku 1985 roku szkoły nauczające Tang Lang, Choy Lee Fut, Wing Sun oraz Wu Shu nawiązały kontakty z mistrzami i zaczęły korzystać z ich instrukcji. W Tychach Tadeusz Gacki oparł swój program nauczania na programie Shaolin Chang Chuan mistrza Yanga po tym, jak otrzymał od niego pozwolenie na prowadzenie treningów wg programu YMAA. W kwietniu 1986 roku w Tychach zostało zorganizowane dwutygodniowe seminarium dla mistrza Yanga. Oprócz gospodarzy na seminarium przybyło dwóch instruktorów z innych centrów sztuk walki: dr Jarosław Koza z Gdyni oraz Andrzej Braksal z Warszawy. Na koniec wizyty dr Yang postanowił, że tyska szkoła zostanie Tymczasową Kwaterą Główną YMAA w Polsce. Według reguł YMAA polska szkoła będzie mogła zostać oficjalnym członkiem YMAA dopiero wówczas, kiedy Polscy instruktorzy uzyskają stopień asystenta instruktora YMAA (6 stopień). Po wizycie dr Yanga do tyskiej szkoły ćwiczącej według programu YMAA dołączyły również szkoły z Gdyni, Gdańska, Warszawy, Poznania i Kalisza.

W czerwcu 1986 roku Andrzej Braksal, Janusz Szymankiewicz oraz Tadeusz Gacki zostali zaproszenia na Pierwsze Międzynarodowe Seminarium Instruktorskie Wu Shu (Jinan, Chiny).

Zainteresowanie Kung Fu wzrastało w szybkim tempie i powstawały nowe szkoły. Stało się tak dzięki popularyzacji tej sztuki walki poprzez organizowanie licznych seminariów, warsztatów, publikacje oraz zawody, które odbywały się regularnie od 1987 roku. W czasie letnich wakacji w 1988 roku Sekretarz Generalny Chińskiej Federacji Wu Shu pan Zhang Shan oraz instruktor Zhang Zheng zostali zaproszenie do Polski, by uczestniczyć w seminariach, które miały miejsce w Warszawie, Krakowie, Tychach i w obozie szkoleniowym w Wałczu. W październiku 1988 roku dr Alex Kiesel z amerykańskiej Kwatery Głównej YMAA przyjechał do Tych, gdzie przewodził dwutygodniowemu seminarium zorganizowanemu dla instruktorów oraz zaawansowanych studentów tymczasowych szkół YMAA w Polsce.

Początek roku 1989 był przełomowym w historii polskiego ruchu Kung Fu. Już wcześniej współpraca między szkołami nie była do końca satysfakcjonująca i właśnie w tym czasie powstała Federacja Dalekowschodnich Sztuk Walki, do której przyłączyły się wszystkie szkoły ze stolicy Polski, z Warszawy. Federacja skupiła style : Wing Tsun, Wu Shu, Siedmiogwiezdnej Modliszki (Seven Star Praying Mantis), Hung Gar, Tai Chi, Jun Fan (Jeet Kune Do), Chan Shaolin Si i Dju Su.

Z powodów taktycznych prawie wszystkie szkoły spoza Warszawy nie przyłączyły się do Federacji i działały w Komisji Kung Fu Polskiego Związku Karate na czele której stanęli: Grzegorz Ciembroniewicz z Krakowa (prezydent) oraz Tadeusz Gacki (Tychy) jako sekretarz.

Zainteresowanie Kung Fu nadal rosło i powstała konieczność koordynowania pracy szkół, trenujących według tego samego programu treningowego. W celu rozwiązania tego problemu powołano Akademie lub Centra szkoleniowe, których zadaniem była koordynacja działań i programu treningowego. Przykładowo Akademia trenująca według programu YMAA składała się z siedmiu szkół obejmujących takie miasta Jak Bielsko-Biała, Gdynia, Gdańsk, Poznań, Tychy, Katowice, Kraków.

Komisja Kung Fu przy PZ Karate zrzeszała akademie:

  • Krakowska Akademia Kung Fu (Grzegorz Ciembroniewicz) reprezentująca style Chow Gar, Choy Lee Fut i Tai Chi oraz współpracująca z William Cheung’s Organization.
  • Akademia Sztuk Walki Yang (T. Gacki), w której nauczano stylów Długiej Pięści, Białego Żurawia oraz Tai Chi stylu Yang. Reprezentowała wszystkie tymczasowe szkoły YMAA w Polsce,współpracująca z Yang’s Martial Arts Association w Bostonie
  • Polska Akademia Wing Chun (Leszek Starybrat) również współpracująca z William Cheung’s Organization
  • Polski Cheng Kwong Ving Tsun (Józef Szargut) współpracujący z Cheng-Kwong Ving Tsun & Dragon Style Association

Aby jak najlepiej spopularyzować Kung Fu, Komisja zorganizowała tego roku 4 turnieje. Po raz pierwszy publicznie pokazano chiński styl wolnej walki, opierając się na przepisach stworzonych na podstawie przepisów Chińskiej Federacji Wu Shu.

W maju 1989 roku wielki mistrz Choy Lee Fut, Chan Yong Fa, sekretarz światowej organizacji tego stylu Howard Choy, główny instruktor Mark Whelam oraz Prezydent Europejskiej Federacji Gaspar Garcia przyjechali do Krakowa.

W najbliższych miesiącach są planowane dalsze kursy i seminaria. Jesienia 1989 roku odbędą się Pierwsze Mistrzostwa Polski w Kung Fu/Wu Shu w Tychach, w dwóch kategoriach: sekwencji oraz wolnej walki.

Mimo tego iż wiedza o Kung Fu nie jest jeszcze zbyt dobrze znana, mieliśmy już mały międzynarodowy sukces. W 1988 roku uczestnicy z Polski wzięli udział w Turnieju Wu Shu w Tiensinie, gdzie Paweł Zaremba zdobył złoty medal w klasycznym Nan Chuan.

Sytuacja w Polskim Kung Fu jest lepsza niż kiedykolwiek dotąd. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, iż to dopiero początek drogi. Chcielibyśmy gorąco podziękować wszystkim tym, którzy nam pomogli i tym, którzy są gotowi by nam pomóc. Nasze możliwości są ograniczone fatalnym stanem finansowym naszych szkół. To właśnie jest powodem, że nie możemy współpracować z wszystkimi mistrzami i instruktorami, którzy zaoferowali nam swoją pomoc. Ale tym wszystkim osobom: Dziękujemy!!!

Tadeusz Gacki


List ukazał się w nr 12 Newsletter’a 15 grudnia 1989 roku, tłumaczenie Łukasz Wójtowicz (YMAA Kraków), korekta Tadeusz Gacki